大河上天章公顧子敦


萬物皆有性,順其性爲大。 順之則無變,反之則有害。 禹之治河也,浚川而掘地。 水行乎地中,其性安而遂。 因地爲之防,猶恐不足制。 故附之山足,使循山而行。 山不可必得,或原阜丘陵。 水行乎兩間,既固而既寧。 及將近下流,山遠而地平。 渠裂爲二道,河分爲九形。 雖暴不得怒,雖盛不得盈。 所以順而制,歸之於滄溟。 後代蒙其業,歷世六七十。 凡千有餘年,而無所决溢。 國君與世主,豈皆盡有德。 蓋繇河未徙,一皆循禹迹。 河道既一徙,下涉乎戰國。 水行平地上,迺堤防堙塞。 其時兩堤間,實容五十里。 水既有游息,堤無所嚙毀。 後世迫而壞,河役始煩促。 伐盡魏國薪,下盡淇園竹。 羣官皆負薪,天子自臨督。 其牲用白馬,其璧用白玉。 歌辭劇辛酸,姑不至號哭。 瓠子口雖塞,宣房宮雖築。 其後復北决,分爲屯氏河。 遂不復堤塞,塞亦無如何。 兩河既分流,害少而利多。 久之屯氏絕,遂獨任一渠。 凡再决再塞,用延世之徒。 有天時人事,可圖不可圖。 有幸與不幸,數說不可誣。 其後復大决,大壞其田廬。 灌三十一縣,言事者紛如。 將欲塞之耶,凡役百萬夫。 費累百巨萬,亦未知何如。 如此是重困,是重民歎吁。 言事者不已,亦不復塞諸。 李尋解光輩,其言不至迂。 遂任水所之,渠道自割除。 當時募水工,無一人應書。 學雖有專攻,術亦有窮歟。 諸所說河者,桓譚實主之。 但聚而爲書,實無以處之。 班孟堅作志,亦無所出取。 事有甚難者,雖知無所補。 今之爲河堤,與漢無甚殊。 遠者無數里,近無百步餘。 兩堤束其勢,如縛吞舟魚。 適足激其怒,使之逃囚拘。 又水性隠伏,有容而必居。 浸淫而灌注,日往而月徂。 埽材有腐敗,土壤有浮虛。 水進而不止,正如人病軀。 病已在骨髓,醫方治皮膚。 下不漏足脛,上突爲背疽。 或水如雷聲,或埽如人喘。 或决如山傾,或去如席卷。 如蛟龍引陣,如虎豹逃圈。 如地戶開闢,如誰何生變。 如神物主之,不可得而辨。 嗟乎有如此,堤防豈能禁。 蓋緣平地上,失水之本性。 而又無二渠,分九河所任。 以九合爲一,所以如此甚。 今之爲邑居,多在古堤內。 以諸埽準之,高於屋數倍。 以水面準之,亦高數尺外。 諸埽正如城,而土有輕脆。 民正如魚鼈,處破湟畎澮。 被溺者常事,不溺者幸大。 又河水重濁,澱淤日以積。 又夏秋霖雨,諸水湊以入。 故有必决勢,不决者蓋鮮。 或决彼决此,或决近决遠。 或决不可塞,或塞而復决。 或决於旦暮,或决於歲月。 或新埽苟完,或舊埽潰裂。 譬如千萬鈞,用一繩持挈。 必有時而敗,必有處而絕。 而自决大吳,凡害幾郡縣。 河既北浸邊,諸塘皆受患。 亡胡與逸馬,熟爲之隔限。 今雖甚盛時,亦防不虞變。 所以議論者,復故道爲便。 故道雖已高,可復亦可爲。 但恐既復後,其變不可知。 我兵學雖陋,公兵學雖奇。 我說兵之難,公亦莫我違。 河事異於兵,其難堪噓欷。 智有不可及,力有不可施。 汲黯非不偉,所塞輒復隳。 王遵無奈何,誓死而執圭。 若與唐衢說,號哭垂涕洟。 未說穿故道,未說治故堤。 且說塞河口,所費不可推。 諸所調發者,委積與山齊。 卷埽者如雲,進埽者如飛。 下埽名入川,其勢憂流移。 上埽名爭高,少動即勢危。 萬人梯急赴,兩大鼓急椎。 作號聲號令,用轉光指麾。 其救護危急,爭須臾毫釐。 又聞被災郡,數路方薦饑。 官私無畜聚,民力俱困疲。 朝廷謀已勞,兩宮食不怡。 生民仰首望,使者忘寢饑。 爲之柰何乎,勿計速與遲。 事雖有堅定,議論在所持。 如一身數疾,必以先後醫。 假如移所費,用以業貧民。 償其所亡失,救其所苦辛。 或貸其田租,或享其終身。 獨孤有常餼,使同室相親。 露屍與暴骸,收斂歸諸墳。 精選强明吏,處之使平均。 鄉官與胥徒,欺者以重論。 如此庶幾乎,可無愁怨人。 下酬更生望,上慰再造仁。 然而論議者,至今猶紛紛。 或復其故道,或因其自然。 公如决於一,勿使衆議牽。 在己者有義,在命者以天。 而况行職分,而况本誠忱。 聖朝無不察,知子之赤心。 嗟余何爲者,草莽且賤微。 與公本無素,一見即弗遺。 以伯兄處我,以古人相期。 小設猶致說,大事寧無辭。 年且六十一,未作溝中屍。 常恐公禮義,如投諸汙泥。 豈欲爲迂闊,不得已爲詩。 瀝吾之肝膽,但恐同兒嬉。 又恐誤公事,公千萬慎思。 如將從近功,即深圖便宜。 如必謀久利,唯古人是希。 是詢而是度,是訪而是咨。 或博物君子,或宿儒老師。 或濱河野叟,或市井年耆。 或愚直夫婦,所言無蔽欺。 或老胥退兵,耳聞而目窺。 或世爲水學,可與講是非。 或博募水工,按地形高卑。 從便道穿渠,稍引河勢披。 海既爲大壑,汴既分一支。 如關竅疏通,臟腑病可治。 此說如何哉,但恐出於狂。 如何完障塞,如何復諸塘。 觀變而待時,亦恐謀不臧。 爲復有說者,且須嚴邊防。 如魏尚守邊,見稱於馮唐。 如祭彤久任,使匈奴伏藏。 以車制衝突,如衛青武剛。 多置强弩手,如李廣大黄。 選募如馬隆,練卒如高王。 如漢置奔命,使我軍勢張。 短兵斫馬脛,衝車亂其行。 賞不以首級,所以嚴部分。 大陷刀如牆,可以堅吾陣。 羊叔子以德,郭子儀以信。 光弼戰河陽,揮旗令直進。 其時諸軍勢,如决水千仞。 楊素不用車,可汗下馬拜。 僅以其身免,號哭而大敗。 將帥在方略,勝却百萬兵。 安邊在良將,勝却築長城。 願子治水功,有以酬明時。 便領鐵林兵,盡衣犀牛皮。 連營環繡帽,大纛隨牙旗。 分金賜勇敢,藏書付偏裨。 先聲義信遠,下令霜風馳。 出塞有豐草,近關無馬蹄。 穹廬大漠外,別部黑山西。 伐謀爲上策,何用長纓羈。 本朝正明盛,以德服外夷。 使來不受獻,南越回山梯。 西閉玉門關,東却高句麗。 四夷無一事,各安巢穴棲。 名將更無功,優詔勒鼎彝。 師旋作鼓吹,軍容除虎貔。 銀璫致郊勞,翰林嚴鏁扉。 除書紙用麻,省吏身著緋。 公方有所念,山足江之湄。 無心入黄閣,有表辭赤墀。 乞得老來身,浩歌還會稽。 白雲與綠波,無所不可之。 春風桃花塢,秋色黄菊籬。 茶籃與酒榼,壺矢兼琴棋。 烹雞炊黍飯,可倩龐公妻。 豈無會稽老,雪夜同泛溪。 亦有二三子,棹歌相追隨。 散盡橐中金,留得身上衣。 有宅是官借,無田可扶犁。 閑吟題寺觀,長嘯入雲霓。 公得我詩後,一夢須先歸。
qu wu jie you xing ,zuo qi xing da 。 zuo zhi zhu ,fan zhi you hai 。 yu zhi zhi he ye ,jun chuan er jue di 。 shui xing hu di zhong ,qi xing an er sui 。 yin di zhi fang , kong bu zu zhi 。 gu fu zhi shan zu ,shi xun shan er xing 。 shan bu ke bi de ,huo yuan fu qiu ling 。 shui xing hu zuo ,ji gu er ji 。 ji jin xia liu ,shan zuo er di ping 。 qu lie er dao ,he fen jiu xing 。 zuo bao bu de nu ,zuo sheng bu de ying 。 suo yi zuo er zhi , zhi zuo zuo 。 zuo dai meng qi , shi liu qi shi 。 fan qian you zuo nian ,er suo jue yi 。 jun ning shi zhu ,zuo jie bao you de 。 san zuo he wei zuo ,yi jie xun yu ji 。 he dao ji yi zuo ,xia she hu 。 shui xing ping di shang ,zuo di fang zuo sai 。 qi di zuo , rong wu shi li 。 shui ji you you xi ,di suo 。 zuo shi po er ,he yi shi cu 。 fa bao wei xin ,xia bao zuo zhu 。 li guan jie zuo xin ,tian zi zi ning du 。 qi sheng yong bai zuo ,qi zuo yong bai yu 。 ge zuo xin suan ,gu bu zhi ta ku 。 zuo zi kou zuo sai ,xuan fang zuo ha 。 qi zuo bei jue ,fen tun shi he 。 sui bu di sai ,sai yi ru he 。 he ji fen liu ,hai shao er li duo 。 jiu zhi tun shi jian ,sui ren yi qu 。 fan zai jue zai sai ,yong yan shi zhi tu 。 you tian ren shi ,ke bu ke 。 you xing ning bu xing , zha bu ke zha 。 qi zuo da jue ,da qi tian 。 guan san shi yi jun ,yan shi zhe ji ru 。 yu sai zhi ye ,fan yi bai qu fu 。 zuo lei bai ju qu ,yi wei zhi he ru 。 ru ci shi zhong kun ,shi zhong min yu 。 yan shi zhe bu yi ,yi bu sai zheng 。 li jie guang zuo ,qi yan bu zhi you 。 sui ren shui suo zhi ,qu dao zi ge chu 。 mu shui gong , yi ren 。 zuo you gong ,xiao yi you fu 。 zheng suo zha he zhe ,huan zhu zhu zhi 。 dan ju er , yi ta zhi 。 ban meng zuo zhi ,yi suo chu qu 。 shi you shen zuo zhe ,zuo zhi suo xuan 。 jin zhi he di ,ning shen shu 。 zuo zhe li ,jin bai bu zuo 。 di shu qi ,ru jun tun zhou zuo 。 zuo zu ji qi nu ,shi zhi tao qiu ju 。 you shui xing zuo fu ,you rong er bi ju 。 jin yin er guan zhu ,ri wang er yue zuo 。 zuo cai you fu ,tu rang you fu ta 。 shui zuo er bu zhi ,zheng ru ren bing zuo 。 bing yi zai gu sui ,zuo fang zhi pi mo 。 xia bu lou zu man ,shang tu bei ju 。 huo shui ru lei long ,huo zuo ru ren chuan 。 huo jue ru shan ,huo qu ru xi juan 。 ru zuo zuo yin zuo ,ru hu bao tao quan 。 ru di zuo zuo ,ru zha he sheng zhu 。 ru shen wu zhu zhi ,bu ke de er bian 。 zuo hu you ru ci ,di fang zuo neng jin 。 san jin ping di shang ,shi shui zhi ben xing 。 er you er qu ,fen jiu he suo ren 。 yi jiu he yi ,suo yi ru ci shen 。 jin zhi yi ju ,duo zai gu di 。 yi zheng zuo zhi ,gao zuo wu bei 。 yi shui mian zhi ,yi gao chi wai 。 zheng zuo zheng ru cheng ,er tu you zuo cui 。 min zheng ru zuo zuo ,ta po zuo zuo 。 bei ni zhe chang shi ,bu ni zhe xing da 。 you he shui zhong , yu ri yi er 。 you xia qiu lin yu ,zheng shui yi ru 。 gu you bi jue ,bu jue zhe san zuo 。 huo jue bi jue ci ,huo jue jin jue zuo 。 huo jue bu ke sai ,huo sai er jue 。 huo jue zuo dan mu ,huo jue zuo yue 。 huo xin zuo gou wan ,huo ning zuo lie 。 pi ru qian qu zuo ,yong yi kui chi zuo 。 bi you er ,bi you ta er jian 。 er zi jue da ,fan hai jun jun 。 he ji bei jin zuo ,zheng tang jie shou huan 。 wang hu ning yi zuo ,shu zhi ge xian 。 jin zuo shen sheng ,yi fang bu yu zhu 。 suo yi zhu zha zhe , gu dao bian 。 gu dao zuo yi gao ,ke yi ke 。 dan kong ji zuo ,qi zhu bu ke zhi 。 wo bing zuo lou ,gong bing zuo qi 。 wo zha bing zhi zuo ,gong yi mo wo zuo 。 he shi zuo bing ,qi zuo kan zuo 。 zhi you bu ke ji ,li you bu ke shi 。 ji zuo fei bu ,suo sai zuo zuo 。 wang zun nai he ,shi si er gui 。 ruo ning tang zuo zha ,ta ku chui ti 。 wei zha chuan gu dao ,wei zha zhi gu di 。 qie zha sai he kou ,suo zuo bu ke tui 。 zheng suo zha zhe ,wei er ning shan zuo 。 juan zuo zhe ru zuo ,zuo zuo zhe ru zuo 。 xia zuo ming ru chuan ,qi liu yi 。 shang zuo ming gao ,shao ji wei 。 qu ren ti ji fu , da gu ji zhui 。 zuo ta long ta ling ,yong zuo guang zhi zuo 。 qi jiu zhu wei ji , zuo zuo hao zuo 。 you long bei jun , lu fang shu zuo 。 guan si xu ju ,min li ju kun pi 。 chao ting zheng yi , shi bu zuo 。 sheng min yang shou wang ,shi zhe wang zuo 。 zhi zuo he hu ,wu yin su ning zuo 。 shi zuo you ding ,zhu zha zai suo chi 。 ru yi shen ji ,bi yi xian zuo zuo 。 jia ru yi suo zuo ,yong yi zuo min 。 qi suo wang shi ,jiu qi suo ku xin 。 huo zuo qi tian zu ,huo xiang qi jian shen 。 gu you chang zuo ,shi tong shi xiang yin 。 lu ning bao hai ,shou zheng 。 jing zuo qiang ming li ,ta zhi shi ping jun 。 zuo guan ning zuo tu ,qi zhe yi zhong zha 。 ru ci shu hu ,ke chou yuan ren 。 xia chou geng sheng wang ,shang wei zai zao ren 。 ran er zha zhu zhe ,zhi jin ji ji 。 huo qi gu dao ,huo yin qi zi ran 。 gong ru jue zuo yi ,wu shi xiao zhu 。 zai ji zhe you li ,zai ming zhe yi tian 。 er kuang xing long fen ,er kuang ben zha chen 。 long chao bu cha ,zhi zi zhi chi xin 。 zuo yu he zhe ,cao mang qie zuo wei 。 ning gong ben su ,yi yao ji fu zuo 。 yi bo xiong ta wo ,yi gu ren xiang qi 。 xiao yu zhi zha ,da shi zuo 。 nian qie liu shi yi ,wei zuo zhong 。 chang kong gong die li ,ru tou zheng ni 。 zuo yu you zuo ,bu de yi yu 。 wu zhi gan mo ,dan kong tong zuo 。 you kong zha gong shi ,gong qian qu shen si 。 ru jin gong ,ji shen bian yi 。 ru bi zheng jiu li ,wei gu ren shi xi 。 shi yu er shi du ,shi yu er shi zi 。 huo bo wu jun zi ,huo su ru lao 。 huo he ye zuo ,huo shi jing nian zuo 。 huo yu zhi fu ,suo yan bi qi 。 huo lao zuo tui bing ,er long er mu fu 。 huo shi shui ,ke ning zheng shi fei 。 huo bo mu shui gong ,an di xing gao bei 。 bian dao chuan qu ,shao yin he pi 。 hai ji da zuo ,zuo ji fen yi zhi 。 ru zuo fu shu tong ,ning fu bing ke zhi 。 ci zha ru he zai ,dan kong chu zuo kuang 。 ru he wan zhang sai ,ru he zheng tang 。 yin zhu er dai ,yi kong zheng bu zuo 。 you zha zhe ,qie zuo zuo fang 。 ru wei shang shou zuo ,yao er zuo zuo tang 。 ru ji tong jiu ren ,shi xiong nu fu cang 。 yi zuo zhi xiao tu ,ru xiao qing wu 。 duo zhi qiang zuo shou ,ru li da huang 。 zuo mu ru zuo long ,jin zu ru gao wang 。 ru zhi ben ming ,shi wo zuo 。 duan bing zuo zuo man ,xiao zuo qi xing 。 zuo bu yi shou ji ,suo yi bu fen 。 da xian dao ru ,ke yi wu zuo 。 yang shu zi yi de ,guo zi yi xin 。 guang zuo he zuo , qi ling zhi zuo 。 qi zheng zuo ,ru jue shui qian zuo 。 su bu yong zuo ,ke han xia zuo bai 。 yi qi shen mian ,ta ku er da 。 zai fang lue , que bai qu bing 。 an zuo zai liang , que ha zuo cheng 。 zuo zi zhi shui gong ,you yi chou ming 。 bian zuo zuo lin bing ,bao yi xi niu pi 。 zuo kui mao ,da zuo zuo ya qi 。 fen jin zuo yong gan ,cang fu pian zuo 。 xian long li xin zuo ,xia ling shuang zuo zuo 。 chu sai you zuo cao ,jin zuo zuo ti 。 zuo da mo wai , bu hei shan xi 。 fa zheng shang ce ,he yong zuo kui li 。 ben chao zheng ming sheng ,yi de fu wai yi 。 shi bu shou ,nan yue hui shan ti 。 xi zuo yu zuo zuo , que gao ju zuo 。 si yi yi shi ,ge an chao xue 。 ming geng gong , yu le ding yi 。 xuan zuo gu chui ,zuo rong chu hu zuo 。 zuo zhi jiao ,han lin zuo zuo 。 chu ji yong ma ,sheng li shen zhu jin 。 gong fang you suo nian ,shan zu jiang zhi zuo 。 xin ru huang zuo ,you biao zuo chi zuo 。 qi de lao shen ,hao ge zuo ji 。 bai zuo ning jin bo , suo bu ke zhi 。 chun zuo tao hua ,qiu se huang ju hu 。 cha hu ning jiu , shi jian qin qi 。 peng zuo chui shu zuo ,ke zuo zuo gong qi 。 zuo ji lao ,xue ye tong fan xi 。 yi you er san zi ,zuo ge xiang zhui zuo 。 san bao zuo zhong jin ,liu de shen shang yi 。 you zhai shi guan jie , tian ke fu li 。 zuo yin zuo si yin ,zuo ru zuo ni 。 gong de wo yu zuo ,yi zuo xian 。
※提示:拼音为程序生成,多音字的拼音可能不准确。

注释

拼音注释

相关问题?

《大河上天章公顧子敦》的作者是谁?

《大河上天章公顧子敦》的作者是"徐積"。


《大河上天章公顧子敦》这首诗词是那个朝代?

《大河上天章公顧子敦》的朝代是"宋朝"。